Cơ hội mới cho nông sản Việt Nam trên thị trường tỷ dân. Từ lâu, nông sản Việt Nam đã nổi tiếng với những sản phẩm đặc trưng và chất lượng cao. Song, việc xuất khẩu nông sản chủ yếu diễn ra qua kênh tiểu ngạch, gặp nhiều rủi ro và thiếu sự ổn định. Tuy nhiên, với sự kiện quan trọng vào tháng 4/2025, khi Việt Nam và Trung Quốc ký kết loạt nghị định thư xuất khẩu chính ngạch cho bốn loại nông sản chủ lực: ớt, chanh leo, tổ yến và cám gạo, một kỷ nguyên mới đã chính thức bắt đầu cho nông nghiệp Việt Nam.
Tầm quan trọng của thị trường Trung Quốc đối với nông sản Việt
Trung Quốc không chỉ là thị trường tiềm năng mà còn là đối tác chiến lược trong việc thúc đẩy xuất khẩu nông sản Việt Nam. Theo thống kê, chỉ riêng trong quý I năm 2025, kim ngạch xuất khẩu tổng thể của nông, lâm, thủy sản Việt Nam đạt khoảng 13,53 tỷ USD, tăng 21,8% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, nhóm rau quả đã chiếm khối lượng lớn trong con số này, với gần 66% giá trị xuất khẩu hướng đến thị trường Trung Quốc.

Sự chuyển mình từ tiểu ngạch sang chính ngạch
Trước khi có những nghị định thư này, nông sản Việt Nam chủ yếu xuất khẩu qua kênh tiểu ngạch, mang lại nhiều rủi ro trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm. Xuất khẩu chính ngạch không chỉ đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm mà còn gia tăng giá trị thương hiệu cho nông sản Việt. Từ đây, các doanh nghiệp cần nâng cao trình độ sản xuất và chế biến nhằm đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt của thị trường quốc tế.
Nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong việc xuất khẩu chính ngạch
Những sản phẩm điển hình
Sau khi ký kết các nghị định thư, hàng loạt sản phẩm nông sản như ớt, chanh leo, tổ yến và cám gạo đã nhanh chóng tiến vào thị trường Trung Quốc. Đặc biệt, Công ty CP Yến sào Khánh Hòa đã tiên phong trong việc xuất khẩu tổ yến, khẳng định khả năng đáp ứng những yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn kỹ thuật và kiểm dịch, đánh dấu một bước tiến lớn trong chiến lược xuất khẩu nông sản.
Các doanh nghiệp và nông dân đồng hành
Nỗ lực hợp tác giữa các doanh nghiệp và nông dân là yếu tố then chốt trong việc khai thác tiềm năng từ thị trường Trung Quốc. Họ cho biết: “Trước kia, chánh leo chỉ được xuất khẩu ở dạng sơ chế. Nay, chúng tôi đã đưa cả trái tươi vào hệ thống phân phối của Trung Quốc.

Rủi ro và thách thức trong việc giữ vững chất lượng
Bài học từ quá khứ
Dù có nhiều thành công trong xuất khẩu nông sản, nguy cơ mất thị trường do chưa kiểm soát tốt chất lượng luôn hiện hữu. Năm 2020, Việt Nam từng bị Liên minh châu Âu (EU) cảnh báo về hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật trong ớt và rau gia vị, dẫn đến ngừng xuất khẩu sang thị trường này trong sáu tháng. Những bài học này cần được ghi nhớ để hạn chế các rủi ro tương tự trong tương lai.
Yêu cầu về truy xuất nguồn gốc
Ngoài việc bảo đảm chất lượng sản phẩm, yêu cầu về truy xuất nguồn gốc cũng ngày càng trở nên quan trọng. Trung Quốc và các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc và Úc đều yêu cầu doanh nghiệp phải đầu tư vào quy trình canh tác sạch và hệ thống kiểm soát chất lượng trước, trong và sau thu hoạch.

Xây dựng mô hình hợp tác hiệu quả
Để có thể chinh phục thị trường tỷ dân một cách bền vững, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các hộ nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Việc nâng cao trình độ quản lý, đồng thời kết hợp với các tổ chức nghiên cứu để cải thiện chất lượng sản phẩm là một trong những vấn đề sống còn.
Đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng
Các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ sau thu hoạch, logistics lạnh và thương mại điện tử xuyên biên giới. Việc ứng dụng công nghệ trong khâu chế biến và phân phối sản phẩm sẽ không chỉ gia tăng giá trị cho nông sản mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường tiềm năng.
Định vị thương hiệu nông sản Việt trên thị trường thế giới
Cuối cùng, việc định vị thương hiệu nông sản Việt Nam một cách rõ ràng trên thị trường quốc tế là điều vô cùng cần thiết. Bằng cách xây dựng hình ảnh thương hiệu vững mạnh, nông sản Việt hoàn toàn có thể tiến xa hơn và chiếm lĩnh được thị trường toàn cầu.
Hành trình mới cho nông sản Việt
Việc ký kết nghị định thư xuất khẩu chính ngạch không chỉ là dấu mốc quan trọng cho ngành nông nghiệp Việt Nam mà còn mở ra rất nhiều cơ hội trong tương lai. Tuy nhiên, để có thể phát triển bền vững và vững mạnh, cần có một chiến lược bài bản và sự cam kết từ tất cả các bên liên quan.
Nông sản Việt đã có tấm vé vàng để bước vào thị trường quốc tế, nhưng để đi xa hơn và cạnh tranh thành công, chúng ta cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng từ nguồn gốc sản phẩm cho đến chiến lược tiếp thị và mở rộng thị trường. Sự hội nhập này không chỉ là cơ hội mà còn là trách nhiệm của toàn chuỗi sản xuất, từ người nông dân đến nhà quản lý và cộng đồng doanh nghiệp.
Nông sản Việt Nam đang trong một giai đoạn vàng để khẳng định vị thế của mình trên bản đồ thương mại toàn cầu. Hãy cùng nhau nỗ lực để biến những cơ hội này thành hiện thực và nuôi dưỡng giấc mơ về một nền nông nghiệp Việt Nam phát triển và bền vững.