Việt Nam đang khẳng định vị thế cường quốc xuất khẩu nông sản. Với sản xuất sạch và chế biến sâu, những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta đã tạo dấu ấn tại các thị trường lớn như Nhật Bản, EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc. Bài viết này, Viot Minh Trang sẽ tổng quan về các nhóm ngành xuất khẩu hàng đầu, tập trung vào nông sản sạch, cùng số liệu ấn tượng năm 2024 và đầu năm 2025.
Vai trò của xuất khẩu trong nền kinh tế Việt Nam
Xuất khẩu là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam, mang lại nguồn ngoại tệ thiết yếu, thúc đẩy GDP và tạo việc làm. Đặc biệt, xuất khẩu nông sản sạch không chỉ gia tăng giá trị kinh tế mà còn nâng cao vị thế, uy tín của nông sản Việt trên thị trường quốc tế, hướng tới các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn cao.
Nguồn thu ngoại tệ từ xuất khẩu ổn định cán cân thanh toán và dự trữ ngoại hối, tạo điều kiện nhập khẩu công nghệ và thiết bị cần thiết cho công nghiệp hóa. Xuất khẩu thúc đẩy sản xuất, tăng công suất và mở rộng các ngành kinh tế, trong đó nông nghiệp đóng góp đáng kể. Lĩnh vực này cũng tạo ra nhiều việc làm, đặc biệt ở nông thôn.
Tham gia thương mại quốc tế giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thông lệ tốt, công nghệ mới và nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời củng cố quan hệ kinh tế quốc tế. Xuất khẩu nông sản sạch, với chất lượng và tiêu chuẩn cao, mở ra thị trường cao cấp, mang lại giá trị gia tăng và xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam uy tín, bền vững trên toàn cầu.
Vai trò của xuất khẩu trong nền kinh tế
Những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta (Số liệu 2024-2025)
Năm 2024 chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc của xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam, đạt tổng kim ngạch ấn tượng 62,4 tỷ USD, tăng 18% so với năm 2023. Trong đó, nhóm nông sản sạch đã có những đóng góp đáng kể, đạt 32,8 tỷ USD, với mức tăng trưởng 22,4% – con số cao nhất trong 5 năm qua.
Một số những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta trong nhóm nông sản sạch tiêu biểu có đóng góp lớn vào con số này bao gồm:
- Gạo sạch: Xuất khẩu đạt 9,18 triệu tấn, mang về 5,75 tỷ USD, tăng 23% về khối lượng và 22,4% về giá trị. Gạo sạch Việt Nam ngày càng được ưa chuộng tại nhiều thị trường nhờ chất lượng được nâng cao và quy trình sản xuất bền vững.
- Cà phê bền vững/chứng nhận: Dù sản lượng cà phê nói chung giảm 18,8%, nhưng nhờ xu hướng tiêu dùng cà phê có chứng nhận ngày càng tăng và giá xuất khẩu tốt, kim ngạch vẫn đạt 5,48 tỷ USD. Các tiêu chuẩn UTZ, Rainforest Alliance ngày càng được chú trọng.
- Rau quả sạch (VietGAP, GlobalGAP): Giá trị xuất khẩu đạt 7,12 tỷ USD, tăng 27,1%, với sự tăng trưởng mạnh mẽ của các loại trái cây như sầu riêng, chuối, chanh leo và các loại rau gia vị được sản xuất theo tiêu chuẩn sạch.
- Hạt điều hữu cơ/sạch: Xuất khẩu đạt 4,48 tỷ USD, tăng 20,2%, cho thấy sự quan tâm đến các sản phẩm hạt điều được canh tác theo hướng hữu cơ và bền vững.
- Cao su bền vững: Mặc dù không được nhắc đến nhiều trong phần tăng trưởng ấn tượng, cao su có chứng nhận bền vững cũng là một mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng của Việt Nam.
- Hồ tiêu sạch: Duy trì mức tăng trưởng ổn định, với nhiều vùng trồng áp dụng các quy trình sản xuất sạch.
- Chè (trà) hữu cơ/VietGAP: Cũng là một mặt hàng truyền thống với xu hướng phát triển các sản phẩm chè hữu cơ và đạt tiêu chuẩn VietGAP để đáp ứng yêu cầu thị trường.
Mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta
Xuất khẩu nông sản sạch đầu năm 2025: Tiếp tục đà tăng trưởng
Quý I/2025, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 15,72 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2024. Tính đến hết tháng 4/2025, con số này đã đạt 21,15 tỷ USD, cho thấy sự ổn định và tiếp tục phát triển của ngành.
Một số điểm nhấn trong những tháng đầu năm 2025:
- Gạo sạch: Xuất khẩu 2,2 triệu tấn, tương đương 1,14 tỷ USD. Giá trị giảm nhẹ 19,7% so với cùng kỳ năm trước, tuy nhiên, nhu cầu về gạo chất lượng cao vẫn ổn định.
- Cà phê bền vững: Tháng 1/2025 đạt 728 triệu USD, tăng nhẹ 0,3%, cho thấy sự ổn định của thị trường cà phê có chứng nhận.
- Hạt tiêu sạch: Tháng 1/2025 đạt 87 triệu USD, tăng 25,1%, tiếp tục khẳng định vị thế của hồ tiêu Việt Nam trên thị trường quốc tế.
- Rau quả sạch: Dù giảm 11,3% so với cùng kỳ, nhu cầu từ các thị trường lớn đối với rau quả sạch của Việt Nam vẫn duy trì ở mức ổn định.
Xuất khẩu nông sản đầu năm 2025
Các thị trường xuất khẩu nông sản sạch trọng điểm
Việt Nam đã xây dựng được mối quan hệ thương mại vững chắc với nhiều thị trường lớn trên thế giới, đặc biệt là đối với các mặt hàng nông sản sạch:
- Trung Quốc: Là thị trường nhập khẩu hàng đầu đối với nhiều mặt hàng nông sản sạch của Việt Nam, bao gồm rau quả (đặc biệt là sầu riêng), cao su, và gạo.
- Hoa Kỳ: Thị trường quan trọng cho các sản phẩm hạt điều (hữu cơ), cà phê (có chứng nhận), trái cây nhiệt đới (đạt tiêu chuẩn), và thủy sản sạch.
- Nhật Bản và EU: Đây là những thị trường có yêu cầu rất cao về chất lượng, an toàn và các chứng nhận sản xuất sạch (GlobalGAP, hữu cơ). Việt Nam đang ngày càng đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn này, mở ra cơ hội lớn cho các sản phẩm nông sản sạch.
- Hàn Quốc: Thị trường tiềm năng cho rau quả tươi và chế biến, đặc biệt là các sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP.
Các thị trường xuất khẩu nông sản sạch
Xu hướng xuất khẩu nông sản sạch mới nổi và tiềm năng tương lai
Ngành xuất khẩu nông sản sạch của Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức mới. Các xu hướng nổi bật bao gồm:
- Tăng trưởng nhu cầu về sản phẩm hữu cơ và bền vững: Người tiêu dùng trên toàn thế giới ngày càng quan tâm đến các sản phẩm được sản xuất theo phương pháp hữu cơ, thân thiện với môi trường và đảm bảo sức khỏe.
- Chú trọng vào truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm: Các thị trường nhập khẩu ngày càng khắt khe hơn về nguồn gốc và quy trình sản xuất, đòi hỏi sự minh bạch và chứng nhận rõ ràng.
- Phát triển các kênh thương mại điện tử và bán hàng trực tuyến: Mở ra cơ hội tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng quốc tế và xây dựng thương hiệu.
- Ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và chế biến: Giúp nâng cao năng suất, chất lượng và giảm chi phí sản xuất, đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn quốc tế.
- Đa dạng hóa sản phẩm và thị trường: Giảm sự phụ thuộc vào một vài mặt hàng hoặc thị trường nhất định, tăng cường khả năng cạnh tranh và ổn định.
Xuất khẩu nông sản sạch mới nổi và tiềm năng tương lai
Bạn đang tìm kiếm đối tác xuất khẩu nông sản sạch đáng tin cậy từ Việt Nam?
Viot Minh Trang là một điển hình cho sự chuyển đổi và phát triển của ngành nông sản sạch xuất khẩu Việt Nam. Với định hướng sản xuất sạch, minh bạch và bền vững, Viot Minh Trang quản lý hơn 3.000 ha vùng nguyên liệu tại các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Hòa Bình, Sơn La, Đắk Lắk, Hà Nội, tập trung vào các sản phẩm nông sản chất lượng cao.
Sở hữu nhà máy chế biến đạt các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 22000, HACCP, GMP, Halal, Viot Minh Trang cung ứng đa dạng các sản phẩm: tươi, cấp đông, sấy khô, xay nhỏ, đóng gói OEM/ODM, đáp ứng mọi nhu cầu của đối tác.
Kết luận
Bài viết đã cung cấp cái nhìn tổng quan về các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực nông sản sạch, với những số liệu ấn tượng từ năm 2024 và đầu năm 2025. Có thể thấy, nông sản sạch đang đóng vai trò ngày càng quan trọng, không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn khẳng định uy tín và vị thế của Việt Nam trên bản đồ thương mại quốc tế. Với sự chú trọng vào chất lượng, tiêu chuẩn bền vững và ứng dụng công nghệ, tiềm năng phát triển của các mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực này là vô cùng lớn, hứa hẹn tiếp tục đóng góp mạnh mẽ vào tăng trưởng kinh tế đất nước trong tương lai.
Tác giả Tưởng Mạnh Biên
Là chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản. Với nhiều năm làm việc, nghiên cứu và trực tiếp tham gia vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu nông sản, tác giả chia sẻ những kiến thức chuyên môn sâu sắc cùng các bài học thực tiễn giá trị nhằm hỗ trợ doanh nghiệp.
- Địa chỉ: Số 27, Tổ 23, Lĩnh Nam, Hoàng Mai, Hà Nội
- Email: viotvietnam.vn@gmail.com
- SĐT: 0977 728 269